Muzyka w biurzeNale¿y pamiêtaæ, ¿e zarówno muzyka pobudzaj±ca, jak i relaksuj±ca nie powinny byæ s³uchane zbyt g³o¶no. To, co jest dobre dla nas, niekoniecznie pomo¿e s±siadowi – stwierdza W³adys³aw Pitak, muzykoterapeuta, z którym rozmawiamy o doborze odpowiedniej muzyki do pracy w biurze. 
W³adys³aw Pitak, logopeda medialny i muzykoterapeuta z Koszalina
e-mail:
logos@logos.pomorze.plwww.logos.pomorze.pltel.94-340-60-06
W jaki sposób muzyka mo¿e wp³ywaæ na nasze samopoczucie i zdolno¶æ do pracy? - Po pierwsze muzyka jest asemantyczna czyli bezznaczeniowa. Czysta muzyka jest stosunkowo s³abym ¶rodkiem terapeutycznym oraz marketingowym. Na pewno nie zmienia obyczajów, jak to siê czêsto powtarza. Wiadomo jednak nie od dzisiaj, ¿e muzyka mo¿e wp³ywaæ na poziom aktywno¶ci systemu nerwowego, wywo³ywaæ okre¶lone zmiany w czynno¶ciach ca³ego organizmu, np. zmieniaæ napiêcie miê¶ni, przyspieszaæ przemianê materii, obni¿aæ próg wra¿liwo¶ci zmys³ów, czy modyfikowaæ oddychanie. To s± zmiany konkretne. Muzyka nierzadko wprowadza nas w ró¿ne nastroje, wzbudza uczucia i emocje.
Jakiej zatem muzyki nale¿y s³uchaæ w pracy? - Ka¿da muzyka powinna byæ to¿sama z charakterem pracy i osób, które j± wykonuj±. Symfonii Mozarta nie bêdzie s³ucha³ kierowca tira. W tej sytuacji z gatunków muzycznych z pewno¶ci± lepiej sprawdz± siê reggae lub country. Podczas pracy fizycznej najlepiej s³uchaæ muzyki pobudzaj±cej, równie¿ z wokalem, któr± cechuje:
- szybkie tempo,
- kontrastuj±ca melodyka przeciwstawnych tematów wed³ug zasady klasycznej sonaty,
- niespokojna metryczno¶æ z silnymi akcentami rytmicznymi,
- du¿e zró¿nicowanie melodycznego i rytmicznego przebiegu,
- przeciwstawno¶æ poszczególnych grup instrumentów,
- du¿e zró¿nicowanie dynamiki.
Pracownik fizyczny mo¿e s³uchaæ muzyki wzbogaconej tekstem. A czy ten sam element powinien siê znale¼æ przy pracy umys³owej? - Raczej nie. S³owa w tego rodzaju pracy rozpraszaj±. Najlepiej wobec tego bêdzie, je¿eli zastosujemy muzykê uspokajaj±c±, któr± cechuje:
- powolne lub umiarkowane tempo,
- niewielki poziom g³o¶no¶ci i brak kontrastów dynamicznych,
- przewaga ¶rodkowego rejestru d¼wiêków,
- u¿ycie instrumentów smyczkowych, klawiszowych i dêtych o miêkkim brzmieniu i ³agodnej barwie
- p³ynno¶æ melodii i rytmu, przewaga rytmów miarowych - "ko³ysz±cych",
- obecno¶æ nieznacznych punktów kulminacyjnych, pozwalaj±cych s³uchaczowi na oscylowanie miêdzy stanami napiêcia i odprê¿enia,
- brak instrumentów o jaskrawej i ostrej barwie, mocnej sekcji rytmicznej (perkusja, gitara basowa) oraz unikanie kompozycji wokalnych.
Pracownicy rozchwiani emocjonalnie, po zastosowaniu takiej muzyki staj± siê mniej napastliwi fizycznie i werbalnie. S± te¿ mniej dra¿liwi, maleje w nich poczucie winy, podejrzliwo¶æ i pesymizm.
Mo¿e w takim razie w biurze najlepiej pos³uchaæ kompozycji Wolfganga Amadeusa Mozarta? - Niekoniecznie. Mówi siê, ¿e Mozart wp³ywa dodatnio na pracê mózgu, ale mo¿e równie¿ dzia³aæ negatywnie. To co pomaga i uspokaja jednego, mo¿e pobudziæ do agresji inn± osobê. Muzyka popularna typu disco (oparta na trzech akordach) mo¿e uspokajaæ m³odzieñca, a pobudzaæ do zniechêcenia, nawet agresji mi³o¶nika muzyki powa¿nej. ¯adnego z tych rodzajów muzyki nie wolno lekcewa¿yæ. Disco s³uchaæ nale¿y stosownie do spodziewanych efektów pracy fizycznej, ale nie g³o¶no. Dowiedziono, bowiem ¿e ha³as obni¿a poziom koncentracji, zwiêksza stres, podnosi ci¶nienie krwi, zaburza sen.
Czy jest jaki¶ gatunek muzyczny, który szczególnie obni¿a nasz± efektywno¶æ w pracy? - Najczê¶ciej obecna w naszym ¿yciu zawodowym jest muzyka m³odzie¿owa. S³yszymy j± niemal wszêdzie: na budowie, w supermarkecie, biurze, za ¶cian± wie¿owca i zza p³otu s±siada. Charakteryzuje j± przede wszystkim chaos i przypadkowo¶æ, uniemo¿liwiaj±ce nawi±zanie wspó³pracy pomiêdzy organizmem a d¼wiêkami. Taka muzyka nie jest uznawana za przydatn± do uzyskiwania pozytywnych efektów w pracy. Zupe³nie inaczej jest z muzyk± klasyczn±, któr± tworz± w przewa¿aj±cej wiêkszo¶ci utwory w pe³ni kompatybilne z psychik± cz³owieka oraz przystaj±ce do naturalnych, najbardziej pierwotnych rytmów ca³ego organizmu. Pamiêtajmy, ¿e zarówno muzyka pobudzaj±ca, jak i relaksuj±ca nie powinny byæ s³uchane zbyt g³o¶no. To, co jest dobre dla nas, niekoniecznie pomo¿e s±siadowi. Rozdra¿niony s±siad, s³uchaj±c naszej g³o¶nej muzyki, mo¿e zachowaæ siê odwrotnie ni¿ by¶my siê mogli tego spodziewaæ. Jemu nasza muzyka mo¿e szkodziæ i nie s³uchaj±c siê powiedzonka, ¿e "muzyka ³agodzi obyczaje", zareaguje wprost przeciwnie.
Co, kiedy mamy z³y humor w pracy? Jak muzyk± mo¿emy zniwelowaæ nasze negatywne samopoczucie? - Z pewno¶ci± nie nale¿y s³uchaæ muzyki rytmicznej, która nie jest adekwatna do naszego samopoczucia. Mo¿liwe, ¿e w tym przypadku bêdzie lepiej, gdy wybierzemy d¼wiêki spokojniejsze, delikatniejsze.
Rozmawia³a Anna Wójcik
