[adamex]

IM WIÊCEJ MÓWISZ, TYM MNIEJ ROZMAWIASZ
 
Autor: WÂładysÂław Pitak
 
Najczêœciej stosowanym sposobem komunikowania siê codziennego s¹ bezpoœrednie rozmowy z ró¿nymi osobami w rozmaitych sytuacjach. Inaczej rozmawiamy z przygodnym pasa¿erem w poci¹gu lub w poczekalni do lekarza, inaczej zachwalamy produkty, jeszcze inaczej negocjujemy warunki postêpowania. Zawsze jednak porozumiewamy siê przy pomocy s³ów i gestów. Zawsze jakoœ wygl¹damy i zawsze dzieje siê to w jakimœ miejscu i okolicznoœciach.
 
Najczêstsze b³êdy w komunikowaniu siê ludzi, jak ich unikn¹Ì - zarówno w warstwie s³ownej, jak te¿ mowy cia³a.
UmiejêtnoœÌ komunikowania siê na pewno jest sztuk¹. Biznesmen, polityk, nauczyciel czy sprzedawca powinni posiadaÌ podstawow¹ wiedzê o procesach komunikowania siê ludzi, znaÌ pomocne techniki, metody skutecznej komunikacji oraz chcieÌ je zastosowaÌ, np. zmieniaj¹c swoje z³e nawyki.
Najczêœciej wydaje nam siê, ¿e porozumiewamy siê z drugim cz³owiekiem tylko przy pomocy s³ów, czyli tzw. zachowaù werbalnych. Wypowiadamy wiêc s³owa zawieraj¹ce jakieœ treœci stosuj¹c intonacjê, modulacjê, akcentowanie i wydaje nam siê, ¿e to wystarczy, aby go przekonaÌ do naszych racji. Czasami w tej warstwie werbalnej przekazujemy rozmówcy nasz stan emocjonalny, zaanga¿owanie lub jego brak, ukrywaj¹c lub podkreœlaj¹c nasze pochodzenie i wykszta³cenie.
Bardziej wykszta³ceni mówcy skupiaj¹ uwagê poprzez stosowanie pauz, wyraŸn¹ artykulacjê i poprawn¹ dykcjê, gramatyczn¹ poprawnoœÌ, krótkie zdania, u¿ywanie czasowników w stronie czynnej i w czasie teraŸniejszym.
Jeszcze bardziej wytrawni oratorzy przemawiajÂąc do nas, uÂżywajÂą zrozumiaÂłego sÂłownictwa, przykÂładĂłw, porĂłwnaĂą i przenoÂśni, a takÂże pytaĂą retorycznych czyli takich, na ktĂłre nie oczekujÂą odpowiedzi.
Najdoskonalsi retorzy potrafi¹ rytmizowaÌ swoje wypowiedzi, stosowaÌ zmiany w tempie, rytmie i dynamice g³osu. Potrafi¹ przemawiaÌ ¿ywo i ró¿nicowaÌ dynamikê g³osu w zale¿noœci od wielkoœci audytorium i charakteru wypowiedzi. Umiej¹ mówiÌ do mikrofonu i zachowaÌ siê przed kamer¹.
Najlepsi, czyli tzw. zÂłotouÂści - uczestniczÂąc w rozmowie pamiĂŞtajÂą, Âże sÂłowami wyraÂżamy tylko podstawowe treÂści; dla czytelnika, sÂłuchacza czy widza wiĂŞksze znaczenie ma pozawerbalne przekazywanie informacji, czyli mowa ciaÂła.
Prezenterzy i komentatorzy telewizyjni wiedz¹ o tym, ¿e treœÌ wypowiedzi stanowi zaledwie kilka procent komunikacji, znacznie bardziej wa¿ne s¹: tembr g³osu mówi¹cego, ton i modulacja, ale najwa¿niejsza jest mowa cia³a.
Tak naprawdê to "s³yszymy " oczami. Tylko 7 % wszystkich informacji, które do nas docieraj¹, czerpiemy ze s³ów, 38 % wnioskujemy z tonu g³osu, tempa i dynamiki wypowiedzi, natomiast a¿ 55 % - z mowy cia³a (mimika, gesty, ubiór, zachowanie, okolicznoœci ). Dodajmy do tego jeszcze inne zmys³y: dotyk, wêch, smak, gdy¿ one tak¿e bior¹ udzia³ w postrzeganiu informacji.
 
Mowa cia³a jest prawdziwsza i wa¿niejsza od wypowiadanych s³ów.
Swoim wygl¹dem, ubiorem, sposobem poruszania siê, zajmowaniem pozycji w przestrzeni informujemy otoczenie, kim jesteœmy lub za kogo chcemy uchodziÌ. Niewerbalne komunikaty na ogó³ dotycz¹ uczuÌ, ocen i preferencji, ale przy ich u¿yciu mo¿na wygrywaÌ nawet wojny.

[adamex]

Do arsena³u pozawerbalnych sposobów komunikowania siê nale¿¹:
·   wyraz twarzy, mimika - informujÂą o stanach emocjonalnych, adekwatnych do treÂści,
·   postawa i ruch ciaÂła - sÂłu¿¹ podkreÂślaniu wypowiedzi sÂłownej i ujawniajÂą nasz stopieĂą zaangaÂżowania w rozmowĂŞ, a takÂże samopoczucie i stosunek do rozmĂłwcy,
·   kontakt wzrokowy - patrzenie w oczy rozmĂłwcy czyni nas wiarygodnymi i pomaga w skupianiu jego uwagi na nas i temacie rozmowy,
·   przestrzeĂą miĂŞdzy osobami - odlegÂłoœÌ Âświadczy o sympatii lub niechĂŞci,
·   kontakt dotykowy - w zachowaniu zgodnym z normami spoÂłecznymi - wyraÂża bliskoœÌ partnerĂłw,
·   powierzchownoœÌ, ubiĂłr i fryzura - niosÂą informacje o naszym statusie, atrakcyjnoÂści i postawie wobec ludzi.
 
W czasie wywiadu, przemówienia czy wystêpu przed kamer¹, przez tzw. " kana³ werbalny" przechodz¹ tylko niezbite fakty. To, co zostaje w naszej pamiêci, przekazywane jest przez "kana³ niewerbalny". Pó³tony, postawy, nastroje i uczucia maj¹ najwiêkszy wp³yw na powodzenie i skutecznoœÌ wypowiedzi. Wiedz¹ o tym tak¿e dziennikarze prasowi i dlatego czêsto, zamiast przekazywaÌ nam o zdarzeniach informacje, przekazuj¹ wiadomoœci zawieraj¹ce komentarze i okreœlenia modalne, których zadaniem jest nas poruszyÌ lub zbulwersowaÌ, np. zamiast informacji:
Wczoraj, o godz. 20,oo kierowca poloneza potr¹ci³ na przejœciu mê¿czyznê w wieku ok. 70 lat", mo¿emy otrzymaÌ wiadomoœÌ nastêpuj¹cej treœci: " Wczoraj, w godzinach wieczornych, pijany kierowca - jad¹c niesprawnym polonezem - potr¹ci³ na oznakowanym przejœciu dla pieszych chorego staruszka ".
Jednym z najczêœciej pope³nianych b³êdów - przy stosowaniu mowy cia³a - jest opieranie siê na pojedynczych gestach. Mowa cia³a ma tak¿e swoj¹ gramatykê, interpunkcjê, w³asny oddech, rytm i dynamikê. Dobry mówca umie dopasowaÌ do wypowiedzi s³ownej swoje gesty. Niektórzy opracowuj¹ - nawet do prostego przemówienia - ca³¹ " choreografiê gestów ".
Ogl¹da³em kiedyœ w telewizji, a póŸniej na deskach scenicznych miêdzynarodowe popisy artystów estradowych, których zadaniem by³o przedstawiÌ ten sam tekst pos³uguj¹c siê przede wszystkim mow¹ cia³a. Wystêpuj¹cy artyœci potwierdzili, ¿e gesty s¹ wspólnym jêzykiem œwiata. Wszêdzie tak samo wyra¿a siê radoœÌ, wœciek³oœÌ i smutek, zainteresowanie, strach i zaskoczenie, a nawet z³oœÌ, wstrêt, pogardê i wstyd.
Przy pomocy caÂłego ciaÂła pÂłaczemy i uÂśmiechamy siĂŞ. Ale im wyÂżej stoimy w hierarchii wÂładzy tym oszczĂŞdniejsze sÂą nasze gesty. Im starsi jesteÂśmy, tym bardziej hamujemy mowĂŞ naszego ciaÂła. Tak wiĂŞc wÂładza i wiek redukujÂą nasze gesty - mowĂŞ ciaÂła.
Przy wszystkich niezaprzeczalnych zaletach nowoczesnych mediów, podstawowa komunikacja ludzi miêdzy sob¹ pozostaje jednak ci¹gle sposobem najwa¿niejszym i najbardziej ró¿norodnym. Bill Gates powiedzia³,¿e nawet " internet stworzony jest pod s³owo mówione".
MoÂżna zadaĂŚ sobie pytanie, czy moÂżliwa jest sytuacja, w ktĂłrej nie zachodzi komunikowanie siĂŞ osĂłb miĂŞdzy sobÂą? MyÂślĂŞ, Âże jest to niemoÂżliwe, gdyÂż w kontakcie ze Âświatem - celowo czy mimowolnie, werbalnie czy niewerbalnie - zawsze wysyÂłamy jakieÂś znaki. Nawet Âświadoma odmowa komunikacji, np. odpychajÂące milczenie lub ignorowanie kogoÂś jest informacja coÂś oznaczajÂącÂą.

[adamex]

Badacze jĂŞzyka uwaÂżajÂą, Âże kaÂżda wypowiedÂź moÂże przebiegaĂŚ na czterech poziomach:
·   informacja - Chodzi o sformuÂłowanÂą wypowiedÂź dot. np. stanu rzeczy, np.: "Jestem zadowolony"
·   apel - Za informacjÂą moÂże ukrywaĂŚ siĂŞ proÂśba lub wezwanie, np. "MaÂły Tomek jest chory na biaÂłaczkĂŞ?"
·   wyznanie - Fakt zaistnienia choroby moÂże ukrywaĂŚ wypowiedÂź o stanie duszy, np. "SÂądzĂŞ, Âże stawiajÂą mi za duÂże wymagania".
·   chĂŞĂŚ kontaktu - Za pomocÂą wypowiedzi chcielibyÂśmy uprzytomniĂŚ sobie reakcjĂŞ innych lub jÂą wywoÂłaĂŚ, np. "CzujĂŞ siĂŞ chory, ale nie wiem, jak to powiedzieĂŚ szefowi".
Wymienione poziomy jĂŞzyka mieszczÂą siĂŞ w komunikatach odnoszÂących siĂŞ do codziennych sytuacji. WaÂżne jest wiĂŞc, abyÂśmy czĂŞÂściej zadawali sobie pytanie: co naprawdĂŞ ma na uwadze czÂłowiek, komunikujÂąc nam pewne kwestie? UÂświadomienie sobie tych poziomĂłw jĂŞzyka moÂże pomĂłc nam w wyostrzeniu naszego oka i ucha.

[adamex]

Jakie sÂą wiĂŞc warunki skutecznej mowy?
MyÂślĂŞ, Âże kaÂżdy bez trudu potrafi przytoczyĂŚ negatywne przykÂłady wystÂąpieĂą i okreÂśli, jak nie naleÂży przemawiaĂŚ. Aby wystÂąpienie dotarÂło i pozyskaÂło uwagĂŞ sÂłuchaczy muszÂą byĂŚ speÂłnione konkretne warunki.
SÂą to trzy wÂłaÂściwoÂści podstawowe:
1.   Zrozumiale sformuÂłowany komunikat. Dobrze przygotowana mowa umoÂżliwia sÂłuchaczowi zrozumienie treÂści bez wiĂŞkszych problemĂłw. Uwaga ta moÂże wydaĂŚ siĂŞ oczywista, ale warto podkreÂśliĂŚ jÂą wobec faktu, Âże czĂŞsto mĂłwca mĂłwi "obok" sÂłuchaczy lub "ponad ich gÂłowami". Jest to sytuacja, ktĂłrej boja siĂŞ zarĂłwno aktorzy jak i muzycy: paraliÂżujÂące milczenie, brak jakiejkolwiek reakcji. Z drugiej strony rampy, sceny czy mĂłwnicy siedzÂą ludzie, ktĂłrym takÂże nie sprawia przyjemnoÂści sÂłuchanie kogoÂś, kto mĂłwi jakby ÂżuÂł watĂŞ, ze spuszczonymi oczami, albo zawieszonymi gdzieÂś pod sufitem, ze skrzyÂżowanymi ramionami i opuszczonÂą brodÂą.
MĂłwiÂący musi umieĂŚ i chcieĂŚ "postawiĂŚ siĂŞ" w sytuacji sÂłuchaczy, wyobraziĂŚ sobie, jakie mogÂą byĂŚ ich zdolnoÂści w zakresie myÂślenia i mĂłwienia, ich oczekiwania, przewidzieĂŚ ich ewentualne reakcje.
2.   ZdolnoœÌ przekonywania KaÂżdy czÂłowiek posÂługujÂąc siĂŞ jĂŞzykiem, uÂżywa go czĂŞsto w celach perswazyjnych, w jak najszerszym tego sÂłowa zakresie. Skuteczna perswazja to jedno z fundamentalnych zaÂłoÂżeĂą retoryki. SztukÂą jest takie uÂłoÂżenie mowy, by sÂłuchacze sami przekonali siĂŞ do sÂłusznoÂści argumentĂłw i przyjĂŞli je za wÂłasne. PrzygotowujÂąc mowĂŞ, naleÂżaÂłoby przewidzieĂŚ, jakie jej treÂści mogÂą wzbudzaĂŚ najwiĂŞksze kontrowersje czy wrĂŞcz opĂłr sÂłuchaczy i jak te treÂści przekazaĂŚ, by mimo wszystko "zapanowaĂŚ" nad tematem, jakie dobraĂŚ argumenty, by dotrzeĂŚ do sÂłuchaczy.
3.   Naturalna pewnoœÌ mĂłwcy podczas wystÂąpienia. WystÂąpienia niektĂłrych mĂłwcĂłw cechujÂą takie zachowania jak nerwowe chrzÂąkanie, jÂąkanie, zacinanie i towarzyszÂąca temu nadmierna gestykulacja. Zachowania takie sÂą odbierane jako niepewnoœÌ i zdenerwowanie mĂłwcy i mogÂą odwrĂłciĂŚ uwagĂŞ sÂłuchaczy od przekazywanego komunikatu. Niepewny mĂłwca podwaÂża wiarygodnoœÌ swoich racji. OgarniĂŞty panikÂą nie jest w stanie skupiĂŚ siĂŞ na swoich myÂślach ani na ich rzeczowym przedstawieniu. Naturalna pewnoœÌ mĂłwcy jest zazwyczaj wyrazem pozytywnych uczuĂŚ wzglĂŞdem samego siebie i wywiera na sÂłuchaczach dobre wraÂżenie. JeÂżeli wiĂŞc przed publicznoÂściÂą czujemy siĂŞ niepewnie to oznacza, Âże nasza samoocena spada. PowinniÂśmy takÂże interpretowaĂŚ samoocenĂŞ naszego partnera lub widzĂłw i odpowiednio siĂŞ do niej dostosowaĂŚ. PowinniÂśmy wyraÂżaĂŚ jĂŞzykiem caÂłego ciaÂła naszÂą samoocenĂŞ wobec rozmĂłwcy. Jakie zachowania ÂświadczÂą o wysokiej samoocenie? Wyprostowane ciaÂło, rozluÂźnione ramiona, spokojne ruchy. TakÂże rĂŞce i nogi sÂą spokojne. GÂłos wyraÂźny i jasny, staÂły kontakt wzrokowy, rĂłwnowaga ciaÂła podczas stania i siedzenia. Jak ujawnia siĂŞ niska samoocena? Ruchy nerwowe, rĂŞce i stopy niespokojne, bezmyÂślne bawienia siĂŞ rĂŞkami i w okolicy twarzy, gÂłos niski i niewyraÂźny, nerwowe i nierĂłwne oddychanie, b³¹dzÂący wzrok, albo patrzenie w podÂłogĂŞ, przewracanie oczami, brak rĂłwnowagi ciaÂła podczas stania i siedzenia. Siedzenie na brzeÂżku krzesÂła. Zajmowanie miejsca w kÂącie, albo blisko drzwi wyjÂściowych.

[adamex]

Te trzy warunki podstawowe: zrozumiale sformu³owany komunikat, zdolnoœÌ przekonywania i naturalna pewnoœÌ wyst¹pienia s¹ warunkami koniecznymi ka¿dej udanej i skutecznej mowy. Spe³nienie tych warunków wymaga umiejêtnoœci, osi¹gniêcie tych umiejêtnoœci wymaga Ìwiczeù, wyostrzonej uwagi i œwiadomoœci mówcy, który musi stale trenowaÌ i poddawaÌ kontroli. Trzeba bowiem koniecznie uœwiadomiÌ sobie w³asne mo¿liwe braki w odniesieniu do tych umiejêtnoœci i cierpliwie, ale uparcie nad nimi pracowaÌ.
 
WÂładysÂław Pitak - logopeda medialny
 

[adamex]

 wiĂŞcej mĂłwisz, tym mniej rozmawiasz
IM WIÊCEJ MÓWISZ, TYM MNIEJ ROZMAWIASZ. Autor: W³adys³aw Pitak. Najczê¶ciej stosowanym sposobem komunikowania siê codziennego s± bezpo¶rednie rozmowy z ...
www.logopeda.warszawa.pl/teksty_dykcja/wiecej_mowisz.htm 

[adamex]

Towarzystwo Terapii i KsztaÂłcenia Mowy LOGOS
IM WIÊCEJ MÓWISZ, TYM MNIEJ ROZMAWIASZ Najczê¶ciej stosowanym sposobem komunikowania siê codziennego s± bezpo¶rednie rozmowy z ró¿nymi osobami w rozmaitych ...
www.logos.dt.pl/orator/index.htm

[adamex]

Teoria atrybucji
23 Lip 2010 ... IM WIÊCEJ MÓWISZ , TYM MNIEJ ROZMAWIASZ. orator.wizytowka.pl. LOGOTERAPIA PRZYWRACANIE SENSU ¯YCIA. logoterapia.wizytowka.pl ...
www.polskaprasa.pl/pp4755.html

[adamex]

Æwiczenia dla dzieci autystycznych
LOGOS - Im wiêcej mówisz, tym mniej rozmawiasz [Retoryka i PR] [O ... Autor: W³adys³aw Pitak - Koszalin. "Internet z ca³¹ pewnoœci¹ jest nowym forum w ...
eduskok.brejk.pl/cwiczenia.dla.dzieci.autystycznych.18.php