[Hamlet]

Warsztaty dla lektorĂłw
~~~~~~~~~~~~~~~~
kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06



@@@@@@@@@@@@@@@@@@@





Warsztaty dla lektorów, którzy podczas nabo¿eùstw odczytuj¹ S³owo Bo¿e zgromadzi³y w Oœrodku Charytatywnym pw. Anio³ów Stró¿ów w Ko³obrzegu prawie 80 m³odych osób.

"MÂłodzi ludzie stajÂący przy ambonce sÂą wybraĂącami, arystokracjÂą poÂśrĂłd wiernych" - mĂłwi WÂładysÂław Pitak, logopeda. Od nich zaleÂży, jak ludzie zgromadzeni w koÂściele bĂŞdÂą odbierali sÂłowo BoÂże, jak je zrozumiejÂą i zapamiĂŞtajÂą. Warsztaty prowadzone pod okiem specjalistĂłw obejmujÂą ĂŚwiczenia zrozumienia tekstu, poprawnej dykcji i emisji gÂłosu, a takÂże podpowiadajÂą, w jaki sposĂłb nawiÂązaĂŚ kontakt ze sÂłuchaczem.


Jacek Kwiatek z ParsĂŞcka jest jedynym lektorem w swojej parafii. TĂŞ funkcjĂŞ peÂłni od 6 lat. "OddaliÂśmy Bogu na sÂłuÂżbĂŞ swoje ciaÂło i swoje usta, naleÂży wiedzieĂŚ, jak sÂłuÂżyĂŚ coraz doskonalej. Dlatego juÂż po raz drugi jestem na takich warsztatach".

Dla uczestników szkolenia Pismo Œwiête jest nie tylko ksiêg¹, z której czytaj¹ podczas zgromadzenia, ale przede wszystkim jest ich w³asn¹ ksi¹¿k¹, z któr¹ s¹ zaprzyjaŸnieni.

"W Biblii sÂą zawarte odpowiedzi na wszystkie pytania, dlatego codziennie po niÂą siĂŞgam " wyznaje Kasia Baran, ktĂłra jest lektorkÂą w koÂściele pw. ÂŚw. Jadwigi w BiaÂłogardzie.

Autor ks. Dariusz JaÂślarz
GoœÌ Niedzielny
http://www.mlodzi.koszalin.opoka.org.pl/modules/news/article.php?storyid=294

.

[Hamlet]

Zasady przygotowania i odczytywania lekcji (czytaĂą mszalnych) przez lektora

Przedstawiamy Wam zasady i praktyczne porady dla lektorĂłw, odczytujÂących czytania mszalne w zgromadzeniu liturgicznym. Ta zaszczytna posÂługa i funkcja winna byĂŚ wykonywana z godnoÂściÂą i stosownym przygotowaniem, nad ktĂłrym powinien czuwaĂŚ parafialny opiekun ministrantĂłw, a takÂże dekanalny duszpasterz ministrantĂłw, odpowiedzialny za organizacjĂŞ i przebieg kursu lektorskiego.


REGUÂŁA I - lektor wybrany z Ludu BoÂżego

Czytanie SÂłowa BoÂżego i gÂłoÂśne odmawianie modlitw podczas liturgii, jest jednÂą z wielu posÂług i funkcji liturgicznych, jakie powierza siĂŞ wiernym i dziĂŞki ktĂłrym Âżyje wspĂłlnota wierzÂących.
WieloœÌ pos³ug i funkcji, które wraz z Soborem Watykaùskim II zosta³y na nowo odkryte i uznane za wa¿ne, jest wielkim bogactwem Koœcio³a. One bowiem objawiaj¹ Koœció³, ukazuj¹ jego hierarchiczn¹ i spo³eczn¹ naturê.
Nasze ró¿norodne uzdolnienia i talenty, tak¿e we mszy œw. s³u¿¹ budowaniu wspólnoty: gotowoœÌ otwarcia siê na Ducha Bo¿ego, mówienie w Duchu Bo¿ym, uzdolnienia artystyczne, umuzykalnienie, dobra dykcja, gesty i postawy.

REGUÂŁA II - zrozumienie podstawÂą owocnego przekazu

Tego, czego sami nie zrozumieliÂśmy, nie moÂżna odczytywaĂŚ innym. Dlatego do czytania wyznaczonego tekstu, trzeba siĂŞ w domu gruntownie przygotowaĂŚ.

Dobrze odczytywaĂŚ dany tekst moÂżna jedynie wtedy, gdy odczytujÂący rozumie go tak dobrze, jak gdyby sam byÂł jego autorem. Zrozumienie tekstu nie dokonuje siĂŞ jednak automatycznie, bez zastanowienia siĂŞ i przemyÂślenia.

Do tego zaÂś potrzebny jest czas. Dlatego na przygotowanie czytania, na poprawne jego zrozumienie trzeba bezwarunkowo umieĂŚ poÂświĂŞciĂŚ czas. Jest to niezbĂŞdny warunek, aÂżeby wÂłaÂściwie przeczytaĂŚ widziany pierwszy raz tekst. LekcewaÂżymy sÂłowo BoÂże i ludzi, ktĂłrzy nas sÂłuchajÂą, jeÂśli spodziewamy siĂŞ, Âże potrafimy to sÂłowo odczytywaĂŚ bez uprzedniego przygotowania.

W jaki sposĂłb moÂże dotrzeĂŚ do ludzkich serc nasze sÂłowo, skoro sami czytamy je bez zrozumienia?

PowinniÂśmy wiĂŞc juÂż w przeddzieĂą sÂłuÂżby liturgicznej gÂłoÂśno odczytaĂŚ wyznaczony tekst.




trener WÂładysÂław Pitak (pierwszy od prawej) z uczestnikami kursu lektorskiego w KoÂłobrzegu


[size=16]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]
.

[Hamlet]

.
REGUÂŁA III - czytaĂŚ na gÂłos

Ten, kto tylko po cichu, pobieÂżnie oczyma przeczytaÂł to, co chciaÂł przygotowaĂŚ, z pewnoÂściÂą zawiedzie w koÂściele. Dopiero wĂłwczas, gdy czyta siĂŞ gÂłoÂśno, zauwaÂżyĂŚ moÂżna ukryte bogactwo tekstu biblijnego - jego piĂŞkno i moc.

Czytanie po cichu albo tylko wodzenie oczyma po tekÂście, nie jest przygotowaniem wystarczajÂącym, lecz ĂŚwiczeniem swego wzroku i umysÂłu.

Jedynie gÂłoÂśne czytanie pozwala zgraĂŚ wzrok, mĂłzg, gÂłos, jĂŞzyk i oddech. CzytajÂąc po cichu nie ĂŚwiczymy w ogĂłle naszej artykulacji czyli wymowy. Wydaje siĂŞ, Âże ciche czytanie jako ĂŚwiczenie proklamacji SÂłowa BoÂżego, jest pozbawione wartoÂści.

Ten, kto pragnie dobrze czytaÌ, musi byÌ sercem przy s³uchaczach, podczas gdy jego oczy œledz¹ tekst zapisany na papierze. Potrzebny jest wzgl¹d, uwaga zwrócona na s³uchaczy, odczuwanie razem z nimi i zdolnoœÌ nawi¹zywania z nimi kontaktu wzrokowego.

IntegralnÂą cechÂą czytania jest wczuwanie siĂŞ w sÂłuchaczy. CzytaĂŚ coÂś komuÂś - znaczy po prostu udzielaĂŚ siĂŞ, dzieliĂŚ siĂŞ czymÂś ze sÂłuchaczami.


REGUÂŁA IV - podziaÂł tekstu na czĂŞÂści

Przygotowanie tekstu biblijnego do odczytania rozpoczyna siê od podzielenia go na pewne czêœci. W ten sposób uzyskujemy dobr¹ orientacjê i pewnoœÌ, ¿e w³aœciwie go zrozumieliœmy. Znajdujemy tzw. sens logiczny.

Po pierwszym gÂłoÂśnym odczytaniu tekstu biblijnego, naleÂży podzieliĂŚ go na czĂŞÂści, wedÂług treÂści i sensu.

Z kolei kaÂżda z tych czĂŞÂści wymaga osobnego podziaÂłu na mniejsze jednostki, ktĂłrymi sÂą zwykle poszczegĂłlne zdania.

Ka¿de z nich zawiera zazwyczaj jak¹œ jedn¹ samodzieln¹ myœl czy obraz, choÌ czasem mo¿e byÌ ich wiêcej.

PodziaÂł taki pozwala lektorowi uchwyciĂŚ sens logiczny danego tekstu i wÂłaÂściwie zaprezentowaĂŚ go sÂłuchaczom.


REGUÂŁA V - znaki przystankowe, pauzy

W czytaniach wystĂŞpujÂą stosowne znaki przystankowe: dwukropki, kropki, przecinki, Âśredniki, myÂślniki itd. NaleÂży je zaznaczyĂŚ podczas czytania, czyniÂąc odpowiednio dÂługÂą przerwĂŞ (pauzĂŞ).

W czytaniu odgrywajÂą one bardzo waÂżnÂą rolĂŞ.

Pauzy to okresy krĂłtszego lub dÂłuÂższego milczenia w czasie czytania.
Celem ich jest oddzielenie poszczególnych czêœci tekstu, aby s³uchaczowi u³atwiÌ zrozumienie sensu ca³oœci. Przez b³êdne stosowanie przerw, sens mo¿e ulec zmianie (np. "Czytanie z Listu œw. Paw³a (pauza) Aposto³a do Efezjan" - s³uchacz mo¿e odnieœÌ wra¿enie, jakoby œw. Pawe³ by³ Aposto³em pos³anym wy³¹cznie do Efezjan). Po prawid³owo stosowanych przerwach poznaje siê, ¿e lektor rozumie to, co czyta. Bez zrozumienia treœci mo¿na wprawdzie wyraŸnie czytaÌ, ale nie mo¿na robiÌ prawid³owych pauz.

Przerwy wymagane sÂą ponadto ze wzglĂŞdu na, potrzebĂŞ oddechu: Lektor potrzebuje przerw, aby uzupeÂłniĂŚ powietrze do dalszego czytania. Lektor powinien przy kaÂżdej okazji nabieraĂŚ powietrze, w przeciwnym bowiem razie bĂŞdzie odczuwaÂł zmĂŞczenie lub, gdy mu zabraknie powietrza, zrobi niespodziewanie przerwĂŞ w zupeÂłnie nieoczekiwanym miejscu.

Tak jak dla lektora, przerwy potrzebne s¹ równie¿ dla s³uchaczy. S³uchacz nie mo¿e byÌ zalany potokiem s³ów, gdy¿ nie zrozumie wtedy prawid³owo czytanego tekstu.




Ks. Andrzej Zaniewski w roli kantora i akompaniatora



[size=16]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]
.

[Hamlet]

.
Rodzaje przerw:

Akapit - jest to zakoĂączenie zdania kropkÂą i rozpoczĂŞcie nastĂŞpnego od nowej linijki. Oznacza to nowy rozdziaÂł lub nowÂą myÂśl. Jest to najdÂłuÂższa przerwa stosowana w czasie czytania. Trwa ona na okres liczenia do trzech (zaznacza siĂŞ jÂą w przygotowywanym tekÂście jako ///) - jest to tzw. przerwa a linea.

W tym czasie lektor nabiera powietrza, przygotowuje siĂŞ do nastĂŞpnej czĂŞÂści i kontaktuje siĂŞ wzrokiem ze sÂłuchaczami.

Podobnie przerwĂŞ "na trzy" stosujemy:
- po sÂłowach rozpoczynajÂących lekcjĂŞ, np. "Czytanie z ksiĂŞgi Jozuego"
- po ostatniej kropce czytania, a przed sÂłowami: "Oto SÂłowo BoÂże"
Kropka - jest to nieco krĂłtsza przerwa, odpowiadajÂąca liczeniu do dwĂłch (//).

ÂŚrednik - to taka sama przerwa jak kropka.

Przecinek - to najkrĂłtsza przerwa, liczona do jednego (/) czyli tylko tyle, aby uzupeÂłniĂŚ powietrze i rozdzieliĂŚ poszczegĂłlne myÂśli dla ich lepszego zrozumienia. Przecinek nie jest jednoznaczeniowym (zawsze takim samym) znakiem przystankowym. Niekiedy trzeba go przeczytaĂŚ szybko, jakby przeoczyĂŚ, a czasami naleÂży go potraktowaĂŚ tak powaÂżnie, jak kropkĂŞ albo Âśrednik. Czynimy wĂłwczas przerwĂŞ "na raz". PodobnÂą przerwĂŞ stosujemy po kropce.

Nawias - zawiera sÂłowo lub zdanie wyjaÂśniajÂące. Jest to przerwa liczona na jeden (/).

Dwukropek i cudzysÂłowie - ta pauza nie jest dokÂładnie okreÂślona. NajczĂŞÂściej jest rĂłwna kropce, czyli liczy siĂŞ jÂą do dwĂłch (//).

Pytajnik i wykrzyknik - wymaga przerwy jak przy kropce (/), ale jeÂśli chcemy wywoÂłaĂŚ pewne zaciekawienie lub napiĂŞcie u sÂłuchaczy, moÂżna zrobiĂŚ przerwĂŞ nieco dÂłuÂższÂą. Pytajnik naleÂży zaznaczyĂŚ antykadencjÂą (wzniesieniem tonu), zaÂś wykrzyknik - podniesieniem gÂłosu (natĂŞÂżenie).
Przerwy wtr¹cone - robimy je w miejscach, gdzie ma ¿adnego znaku interpunkcyjnego. S³u¿¹ one pe³niejszemu zrozumieniu zdania.

- Po podmiocie zdania g³ównego - np. "Bóg /jest Stwórc¹ nieba... "
- Przy opuszczeniach - np. " CiaÂło naleÂży do ziemi, dusza / Bogu. "
- Przy ³¹cznikach jak "i," "albo", "bo" - np. " To / albo owo "
Bez tych dodatkowych przerw lektor nie jest w stanie przekazaÌ treœci oraz utrzymaÌ w³aœciwego tempa. Przerwy tego typu s¹ krótkie. Ich miejsce wyznacza lektor sam znajdzie je tym ³atwiej, im lepiej zrozumie treœÌ czytanego tekstu.

 np. "ZbuntowaÂł siĂŞ na pustyni Izrael, narĂłd wybrany... ". Po sÂłowie "pustynia" naleÂży zrobiĂŚ krĂłtkÂą przerwĂŞ, w przeciwnym bowiem razie moÂżna byÂłoby zrozumieĂŚ zdanie tak, Âże chodzi o pustyniĂŞ o nazwie Izrael. O przerwie nie zawsze wiĂŞc decyduje kropka czy inny znak pisarski, ale przede wszystkim sens zdania.

B³êdem jest, jeœli lektor robi za ma³o przerw, robi przerwy w nieodpowiednim miejscu lub nie stosuje siê do odpowiedniej d³ugoœci przerw.


REGUÂŁA VI - akcent

Znalezienie wÂłaÂściwego akcentu nie jest sprawÂą szczĂŞÂścia, lecz przede wszystkim kwestiÂą wÂłaÂściwego przygotowania. PrzewaÂżnie akcentuje siĂŞ zbyt wiele wyrazĂłw, gdy tymczasem w kaÂżdej czĂŞÂści zdania, ktĂłra posiada swĂłj wÂłasny sens, wolno zaakcentowaĂŚ mocniej tylko jeden wyraz (sÂłowo).

Podczas czytania sÂłowo zawierajÂące istotnÂą myÂśl, posiadajÂące najwiĂŞksze znaczenie, powinno byĂŚ zaakcentowane, czyli odpowiednio podkreÂślone.

IstniejÂą trzy rodzaje akcentacji wyrazu:

- akcent iloczasowy - polega na wydÂłuÂżeniu wypowiadanego sÂłowa w czasie,
- akcent toniczny - polega na podniesieniu tonu przy czytaniu wyrazu akcentowanego
- akcent dynamiczny - polega na zdynamizowaniu, przeczytaniu gÂłoÂśniej danego wyrazu akcentowanego,

Wyraz podkreœlony nadaje zdaniu jednoznaczny sens, warunkuje poprawne odczytanie intencji autora tekstu oraz w³aœciwe przyjêcie treœci przez s³uchaczy. Gdy akcentuje siê w zdaniu zbyt wiele s³ów, wówczas trudno siê zorientowaÌ, co w zdaniu jest najwa¿niejsze. Uzyskujemy zjawisko patosu. Z kolei gdy nie akcentujemy ¿adnego wyrazu - grozi nam monotonia.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~



.

[Hamlet]

.

Akcent gramatyczny

W jêzyku polskim polega na wyró¿nieniu jednej z sylab wyrazu przez wymówienie jej silniej, z naciskiem. W jêzyku polskim akcent gramatyczny jest sta³y i przypada na przedostatni¹ sylabê w wyrazie wielosylabowym (akcent paroksytoniczny). Np. Obrazek, mebloœcianka, autostrada. Jednak od tej zasady s¹ wyj¹tki:

TrzeciÂą sylabĂŞ od koĂąca akcentuje siĂŞ:

- w wyrazach obcego pochodzenia zakoĂączonych na: -ika, -yka –
 np. lo-gi-ka, po-li-ty-ka, ma-te-ma-ty-ka, fi-zy-ka.
-ik, -yk w liczbie mnogiej - np. laik - la-i-cy, fizyk - fi-zy-cy, plastyk - pla-st-ycy.

- przy wyrazach zakoĂączonych czÂąstkÂą:  -kroĂŚ, -set. Np. o-siem-set, ty-siÂąc-kroĂŚ.

-Âśmy, -Âście - akcentuje siĂŞ trzeciÂą sylabĂŞ od koĂąca. Np. by-li-Âśmy, czy-ta-li-Âśmy, cho-dzi-li-Âśmy, sta-li-Âście, spa-li-Âście.

Na czwartÂą sylabĂŞ od koĂąca akcent pada w wyrazach:

- zakoĂączonych na: -libyÂśmy, -ÂłybyÂśmy Np. na-kar-mi-Âły-by-Âśmy, mĂł-wi-li-by-Âśmy, cho-dzi-li-by-Âśmy.

- przy wyrazach zÂłoÂżonych z czÂąstek arcy-, eks-, wice- i rzeczownikĂłw jednosylabowych akcent przypada na ostatniÂą sylabĂŞ wyrazu. Np. ar-cy-leĂą, wi-ce-krĂłl, eks-mistrz.

-   przy wyrazach pochodzÂących z jĂŞzykĂłw biblijnych akcentuje siĂŞ inaczej niektĂłre sÂłowa. Np. Je-ro-zo-lima, A-bra-ham, I-za-ak.






na pierwszym planie trener WÂładysÂław Pitak, za nim uczestnicy warsztatĂłw lektorskich w KoÂłobrzegu


Akcent logiczny

W ka¿dym zdaniu spotykamy siê z ró¿nymi jego czêœciami, np. podmiot, orzeczenie, dope³nienie itp. Te elementy w ró¿nych zdaniach maj¹ ró¿n¹ wartoœÌ znaczeniow¹. W ka¿dym bowiem zdaniu tkwi jakaœ myœl, idea, sens, który mo¿e byÌ wyra¿ony przez te ró¿ne czêœci zdania. To s³owo, czy s³owa, które wyra¿aj¹ istotn¹ myœl, winny byÌ wyodrêbnione, czyli zaakcentowane. To zaakcentowanie g³ównej myœli (sensu) danego zdania, nazywamy w³aœnie akcentem logicznym.

Akcent ten moÂżemy wykonaĂŚ podobnie jak w przypadku akcentu wyrazowego, przez:
- Wzmocnienie siÂły gÂłosu (akcent dynamiczny)
- ZmianĂŞ wysokoÂści tonu akcent toniczny
- WydÂłuÂżenie sÂłowa akcent iloczasowy
- a takÂże przez przerwĂŞ przed i po danym sÂłowie

Zadaniem lektora jest znalezienie w zdaniu tego wyrazu, ktĂłry decyduje o sensie i odpowiednie gÂłosowo wyodrĂŞbnienie. PrawidÂłowy akcent logiczny warunkuje poprawne odczytanie intencji autora oraz wÂłaÂściwe przyjĂŞcie treÂści przez sÂłuchaczy.
Akcent poÂłoÂżony na niewÂłaÂściwym sÂłowie znieksztaÂłca sens zdania.
Np. "JesteÂśmy dzieĂŚmi Boga" - tak akcentujemy fakt dokonany, ktĂłry miaÂł miejsce w czasie chrztu.
Np. "JesteÂśmy dzieĂŚmi Boga" - tak wyraÂżamy nasze dzieciĂŞctwo BoÂże.
Np. "Jesteœmy dzieÌmi Boga" - tak wyra¿amy przynale¿noœÌ do Boga, a nie do kogoœ innego.

B³êdem jest zaniedbywanie akcentów logicznych lub tworzenie ich zbyt czêsto w jednym zdaniu. Znalezienie poprawnego akcentu logicznego nie jest spraw¹ szczêœcia, ale w³aœciwego przygotowania. Najlepiej po pierwszym przeczytaniu zdania zamkn¹Ì tekst i oddaÌ sens zdania w³asnymi s³owami. Nastêpnie przeczytaÌ tekst z takim akcentem, jaki by³ przy swobodnym mówieniu.






.

[Hamlet]

REGUÂŁA VII - akcent przeczeĂą

Akcent bardzo rzadko le¿y na przymiotnikach, przeczeniach i na koùcu zdania. Nale¿y unikaÌ akcentowania przeczeù: ¿aden, nie itp., poniewa¿ partyku³a przecz¹ca sama w sobie jest mocna i przez s³uchacza wystarczaj¹co zauwa¿alna. Akcent pada najczêœciej na rzeczowniki i czasowniki. Z kolei w modlitwie powszechnej nale¿y unikaÌ tak¿e nu¿¹cego akcentowania czasowników.



REGUÂŁA VIII - dykcja, trudnoÂści wymowy

W jĂŞzyku polskim sÂą sÂłowa Âłatwe do wymowy i z nimi lektor nie ma wiĂŞkszych trudnoÂści. SÂą jednak teÂż sÂłowa trudne.

Lektor winien wczeœniej zaznajomiÌ siê z ich znaczeniem a nade wszystko z prawid³ow¹ wymow¹, przyjêt¹ w jêzyku polskim, by w czasie czytania nie "zaci¹Ì" siê na jakimœ trudnym do wymówienia wyrazie.
Æwiczenia dykcji polegaj± na gimnastyce ruchomych czê¶ci aparatu wymowy (jêzyk, usta, policzki) i szybkim wypowiadaniu trudnych z³o¿eñ g³oskowych.





REGUÂŁA IX - melodyka, intonacja


Podczas czytania musi byĂŚ zachowana takÂże melodyka zdania. Razem z akcentem i odpowiednim tempem, nadaje ona czytanym zdaniom koloryt i dÂźwiĂŞk (wÂłaÂściwe brzmienie).

KaÂżde zdanie zawiera w sobie swoistÂą melodiĂŞ. Dostrzega siĂŞ to przede wszystkim wtedy, kiedy pragniemy coÂś mocniej zaakcentowaĂŚ. Melodia wypowiadanego zdania jest sposobem akcentowania, podkreÂślania tego, co najistotniejsze, pozwala mĂłwcy przekazaĂŚ wÂłaÂściwy sens tekstu. SÂłowo akcentowane w zdaniu prawie zawsze wymawiamy nie tylko nieco gÂłoÂśniej, lecz takÂże trochĂŞ wyÂżej, wzglĂŞdnie niÂżej niÂż pozostaÂłe.

Melodia (intonacja) nadaje zdaniu jednoznaczny i wyraŸny sens. Melodia jest nadto œrodkiem ³¹cz¹cym i porz¹dkuj¹cym poszczególne czêœci zdania.

Lektor ma panowaĂŚ nad falÂą intonacyjnÂą swego gÂłosu. Jest to waÂżne w zdaniach rozwiniĂŞtych. Zwykle w pierwszej poÂłowie zdania gÂłos siĂŞ podnosi (tzw. antykadencja) - wywoÂłujemy przez to napiĂŞcie, zaÂś w drugiej zniÂżamy gÂłos, rozÂładowujÂąc tym samym napiĂŞcie (kadencja).
Mo¿emy z tego wyci¹gn¹Ì nastêpuj¹cy wniosek: kto podczas zgromadzenia liturgicznego odczytuje teksty monotonnie, czyli na jednym tonie, pozbawiaj¹c tym samym zdania melodii, ten niszczy albo zakrywa sens tekstu.

W ten sposób utrudnia s³uchanie w skupieniu lub odbycie wspólnej modlitwy. Nale¿y czytaÌ w sposób naturalny, czyli tak, jak siê mówi, z naturaln¹ zmian¹ melodyki g³osu. Im bardziej ró¿norodna jest fala intonacyjna, tym bogatsza i plastyczniejsza jest nasza mowa.




[size=16]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]


@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

[Hamlet]

Modulacja gÂłosu

Czytanie brzmi naturalnie, jeœli lektor moduluje g³os. Modulacja polega na zmianie wysokoœci tonu. G³os ludzki rozbrzmiewa w szerokiej skali i obejmuje w mowie przynajmniej jedn¹ oktawê. Im fala intonacyjna jest ró¿norodniejsza, tym mowa jest bogatsza, plastyczna i lepiej wyra¿a myœl oraz stany uczuciowe.

Ka¿dy cz³owiek posiada w³aœciw¹ sobie dominantê tonu, czyli podstawow¹ wysokoœÌ, która zale¿y od anatomicznej budowy narz¹du g³osowego (d³ugoœÌ strun g³osowych, ustawienie krtani). Dominanta powinna s³u¿yÌ za punkt wyjœcia wszystkich zmian wysokoœci - w górê i w dó³.
NaleÂży wystrzegaĂŚ siĂŞ czytania na jednym tonie, gdyÂż wytwarza to nie przyjemnÂą dla ucha monotoniĂŞ.

W modulacji gÂłosu pomagajÂą znaki interpunkcyjne:

- Przy kropce ton siĂŞ obniÂża (\/)
- Przy przecinku gÂłos lekko podnosi siĂŞ lub zostaje w zawieszeniu (=) (/^)
- Przy Âśredniku ton zniÂża siĂŞ, a czasami podnosi siĂŞ (\/) (/^)
- Przy nawiasach, cudzysÂłowach i zdaniach wtrÂąconych ton spada lub podwyÂższa siĂŞ, zaleÂżnoÂści od treÂści (\/) (/^)
- Przy wykrzykniku ton zniÂża siĂŞ i wzmacnia (\/!)
- Przy znaku zapytania gÂłos z reguÂły siĂŞ podnosi (/^)

Æwiczenie:

Przeczytaj poniÂższe zdanie, zwracajÂąc uwagĂŞ na odpowiedniÂą intonacjĂŞ.
- "Nie pĂłjdziesz (\/!) dziÂś do domu!" (\/!) - rozkaz, wzglĂŞdnie zakaz.
- "Nie pĂłjdziesz (/^) dziÂś do domu?" (/^) - pytanie (/^)
- "Nie pĂłjdziesz (=)  dziÂś do domu." - oznajmienie (\/)


WÂładysÂław Pitak - aktor i logopeda w jednej osobie w czasie warsztatĂłw lektorskich w KoÂłobrzegu


REGUÂŁA X - estetyka wizualna lektora


SÂłucha siĂŞ nie tylko uszami, lecz rĂłwnieÂż oczami. Dlatego lektor wypeÂłniajÂąc swojÂą posÂługĂŞ, winien zwracaĂŚ szczegĂłlnÂą uwagĂŞ na sposĂłb chodzenia, stania, ukÂład rÂąk, styl ubioru oraz na stosunek do samej ksiĂŞgi Pisma Âśw., ktĂłrego sÂłowo bĂŞdzie proklamowaÂł.

SÂłucha siĂŞ takÂże oczami. Tym, co wywoÂłuje w nas wraÂżenie, co do nas przenika, jest nie tylko gÂłos mĂłwiÂącego czÂłowieka, lecz takÂże jego wyglÂąd, wyraz twarzy, jego postawa i zachowanie. I gdy coÂś draÂżni nasze oczy, wĂłwczas odbija siĂŞ to bardzo wyraÂźnie na sÂłuchaniu - uszy dobrze nie sÂłuchajÂą.

Dzieje siĂŞ tak dlatego, poniewaÂż w pierwszym rzĂŞdzie zastanawiamy siĂŞ, dlaczego czÂłowiek ten wyglÂąda tak osobliwie (dziwnie); dlaczego ma wÂłosy pofarbowane na czerwono i w dodatku postawione na Âżelu, czemu ma kolczyk w uchu albo dlaczego na jego albie widaĂŚ Âślady bÂłota lub czekolady lub co gorsza - szminki...

Wcale nie jest spraw¹ drugorzêdn¹, w jaki sposób przemierzamy drogê od swojego miejsca do ambony, jak przy niej stajemy, czy niesiemy z szacunkiem i pewnym dostojeùstwem lekcjonarz mszalny, z którego proklamowane bêd¹ œwiête teksty. Wype³niaj¹c pos³ugê lektora nale¿y te¿ dbaÌ o schludnoœÌ i pewn¹ elegancjê ubioru, zarówno tego "pod spodem", jak i przede wszystkim - samej alby.



WÂładysÂław Pitak - aktor i logopeda w jednej osobie w czasie warsztatĂłw lektorskich w KoÂłobrzegu


[size=16]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]

[Hamlet]

REGUÂŁA XI – oddech


Nasz oddech jest strumieniem, ktĂłry unosi sÂłowa. Spokojny, cichy oddech czyni lektora spokojnym i opanowanym, a to udziela siĂŞ takÂże sÂłuchaczom. Tempo mĂłwienia i pauzy regulujÂą siĂŞ jakby same.

Nie wolno rozpoczynaĂŚ odczytywania tekstu zbyt szybko, zanim sÂłuchacze nie zajmÂą pozycji siedzÂącej po zakoĂączonej modlitwie dnia (kolekcie) i dopĂłki nie zapanuje w koÂściele zupeÂłna cisza.

Kto nie zachowuje tej zasady i zaczyna czytaĂŚ bez zaczekania na odpowiedniÂą dyspozycjĂŞ wiernych, ten ryzykuje, Âże nie usÂłyszÂą oni poczÂątku tekstu i nie bĂŞdÂą w stanie zrozumieĂŚ caÂłego przesÂłania sÂłowa BoÂżego. Nie moÂżna siĂŞ wĂłwczas dziwiĂŚ, Âże pozostaÂły czas bĂŞdÂą oni spĂŞdzaĂŚ na kaszlaniu i wycieraniu nosa.

Rozpoczynaj¹c czytanie, nale¿y spokojnie i z nale¿nym szacunkiem spojrzeÌ na s³uchaczy i pomyœleÌ, ¿e ci ludzie spragnieni s¹ s³owa Bo¿ego; lektor zaœ jest tym, który rozdziela im je, jak pokarm. Dopiero wtedy mo¿na rozpocz¹Ì czytanie.

OddychaÌ nale¿ycie - to oddychaÌ powoli, spokojnie i g³êboko. Oddech w czasie czytania jest inny ni¿ oddech zwyczajny, tzw. fizjologiczny.
Podstawowa ró¿nica polega na tym, i¿ jest on czyniony przez nas œwiadomie. OddychaÌ winniœmy nie sam¹ klatk¹ piersiow¹ lecz przepon¹ (miêsieù znajduj¹cy siê w dolej czêœci jamy brzusznej).

Aby czytaÌ z zachowaniem nale¿ytego tempa, ze spokojem i bez poœpiechu, nale¿y zaczerpn¹Ì g³êboki oddech przed samym rozpoczêciem czytania.




REGUÂŁA XII - tempo

Niezwykle wa¿ne jest tempo czytania. Zasadniczo nie powinno ono przekraczaÌ 80 s³ów na minutê. Bardzo ³atwo sprawdziÌ, czy zachowujemy na ambonie tê przepisow¹ prêdkoœÌ. Wystarczy znaleŸÌ tekst czytania, maj¹cy ok. 80 s³ów, i swoim tempem odczytaÌ go na g³os z zegarkiem w rêku.

Spokojne tempo mówienia wraz z odpowiedni¹ d³ugoœci¹ pauz i dobr¹ wymow¹, s³u¿y zrozumieniu s³ów i zdaù przez s³uchaczy, pozwala im przyswoiÌ sobie ich sens i pobudza pamiêÌ do przyjêcia nastêpnych treœci.

Nasza œrednia percepcja (odbiór, przyswajanie) nie jest w stanie wychwyciÌ i zrozumieÌ wiêkszej iloœci s³ów, ni¿ w³aœnie 80/min.
Ponadto, jeÂżeli mĂłwi siĂŞ zbyt szybko, nie uwzglĂŞdniajÂąc pauz, wĂłwczas fale dÂźwiĂŞkowe naszego gÂłosu nakÂładajÂą siĂŞ na fale odgÂłosu, czyli echa, odbijajÂącego siĂŞ od Âścian koÂścioÂła i powstaje w ten sposĂłb zupeÂłnie niezrozumiaÂła i niejasna mieszanina dÂźwiĂŞkĂłw (efekt pogÂłosu, echa).
Trzeba zawsze pamiĂŞtaĂŚ o tym, Âże akustyka jest w kaÂżdym koÂściele inna.

Im wiêkszy koœció³, tym wiêksze nale¿y czyniÌ pauzy i tym mniejsze powinno byÌ tempo. Dlatego nale¿y mówiÌ tak powoli, ¿eby fale dŸwiêkowe i fale odg³osu nie krzy¿owa³y siê i wzajemnie na siebie nie nak³ada³y. Pauzy nale¿¹ zatem integralnie do tej czynnoœci, jak¹ jest czytanie. Im trudniejszy tekst, tym zachowanie przerw jest bardziej potrzebne.

Pauzy s¹ równie¿ niezbêdne dla samego lektora, bowiem one pozwalaj¹ mu podczas wdechu "wyprzedziÌ" oczami nastêpne zdanie, jakby "zobaczyÌ" jego treœÌ, aby móg³ je zaraz g³oœno i z odpowiedni¹ tonacj¹ wypowiedzieÌ.

WiêkszoœÌ lektorów czyta zbyt szybko, nie zwracaj¹c uwagi na konieczne pauzy. ród³em tego poœpiechu jest zapewne zdenerwowanie, a mówi¹c dok³adniej - niew³aœciwe oddychanie.





[size=16]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]

[Hamlet]

REGUÂŁA XIII - kontakt wzrokowy


Zanim lektor rozpocznie czytanie, postĂŞpuje tak, jak wytrawny dziennikarz telewizyjny - spoglÂąda na zgromadzonych sÂłuchaczy. Natomiast kaÂżdÂą nowÂą myÂśl zaczyna od krĂłtkiej przerwy. W ten sposĂłb nawiÂązuje kontakt ze sÂłuchaczami, ktĂłrym BĂłg sÂłuÂży, otwierajÂąc ich serca na swoje SÂłowo.

Odczytuj¹c tekst biblijny, nale¿y nawi¹zaÌ ze s³uchaczami kontakt, zbudowaÌ pomost pomiêdzy sob¹ a nimi. Dokonuje siê to nie tyle za poœrednictwem s³ów, ile poprzez spojrzenie.

S³uchacze winni w spojrzeniu lektora odczuÌ, ¿e zwraca siê on w³aœnie do nich, obejmuje swoim wzrokiem i sercem wszystkich zgromadzonych w koœciele; nawet tych siedz¹cych w ostatniej ³awce, czy stoj¹cych pod chórem. Nie wystarczy jednak zwyk³e, machinalne, automatyczne zerkniêcie na s³uchaczy, maj¹c przy tym w dodatku spuszczon¹ g³owê (wygl¹da to, jakbyœmy patrzyli "spode ³ba" - taki wzrok komunikuje: "chcê st¹d jak najszybciej zejœÌ; bojê siê was"). Trzeba zwróciÌ siê do nich tak, aby nasze oczy nawzajem siê spotka³y. Tylko wtedy wierni odczuj¹ naprawdê, ¿e lektor pragnie w³aœnie do nich mówiÌ.


Zadaj sobie pytanie; dla kogo wÂłaÂściwie czytasz?

Kiedy naleÂży nawiÂązaĂŚ kontakt wzrokowy z wiernymi? Najlepszy do tego momentem sÂą wspomniane w regule V tzw. przerwy a linea (na 1-2-3).
SpoglÂądanie na sÂłuchaczy jest waÂżne nie tylko dla nich samych, lecz takÂże dla lektora. Pozwala bowiem dostosowaĂŚ gÂłos i tempo czytania do wymagaĂą konkretnej przestrzeni sakralnej, w ktĂłrej siĂŞ odczytuje tekst. UmoÂżliwia rĂłwnieÂż kontrolĂŞ nad tym, jak wykonujemy swoje zadanie.

REGUÂŁA XIV - rodzaje gÂłosu

Najbardziej przyjemnym dla s³uchaj¹cych jest takie czytanie, gdy lektor wype³niaj¹c swoj¹ funkcjê, mówi g³osem piersiowym, to znaczy, gdy rozpoczyna naturaln¹ g³êbok¹ tonacj¹ g³osu i podobnie te¿ koùczy. Zasada ta obowi¹zuje tak¿e w wezwaniach modlitwy powszechnej, które mo¿e odczytywaÌ lektor.

Zasada ta jest bardzo wa¿na, poniewa¿ du¿a przestrzeù sakralna zwykle kusi nas do podniesienia swojego g³osu, by by³ on donoœniejszy i bardziej przenika³ ca³¹ przestrzeù.

Z pewnoœci¹ g³os bêdzie wtedy bardziej natê¿ony i donoœny, ale zap³acimy za to zbyt wielk¹ cenê. Po pierwsze, gdy bêdziemy stale mówiÌ zbyt wysokich tonach, wówczas nasze struny g³osowe, przez nadmierne natê¿enie i przemêczenie, ulegn¹ szybkiemu "zdarciu", czego efektem bêdzie niepo¿¹dana "chrypka".

Poza tym, skutki takiego mówienia udzielaj¹ siê tak¿e s³uchaczom: wysoki g³os mêczy, dra¿ni, natomiast g³os piersiowy, niski i g³êboko osadzony w gardle - uspokaja ich.

G³êboki rejestr g³osu sygnalizuje spokój, skupienie i bezpieczeùstwo. G³os i nastrój nierozdzielnie przynale¿¹ do siebie nawzajem.
Po drugie, mĂłwiÂąc wysokim gÂłosem, wpadamy w ton pseudopoboÂżnego, pÂłaczliwego "zawodzenia", bo trudno jest juÂż w czasie czytania obniÂżyĂŚ gÂłos.

Tak zwana "poboÂżna tonacja", nie jest wiĂŞc w gruncie rzeczy Âżadnym przejawem poboÂżnoÂści lecz koÂścielnÂą formÂą zÂłego nawyku. Nawyku, ktĂłry potem trudno w swoim czytaniu wyeliminowaĂŚ

Podobn¹ zasadê trzeba stosowaÌ w odniesieniu do œpiewu, np. psalmów czy innych modlitw. Nale¿y œpiewaÌ g³osem g³êbokim, z akcentowaniem s³ów i odpowiednimi pauzami. Przede wszystkim, nie wolno œpiewaÌ na zbyt wysokim tonie. Jest to nie tylko nienaturalne, lecz tak¿e mêcz¹ce. Przy œpiewie wymagane jest utrzymanie rytmu mowy, nale¿ytej intonacji s³ów.

Œpiewanie tekstów liturgicznych, aby osi¹gnê³o swój cel jakim jest piêkne, radosne, trafiaj¹ce do serc i umys³ów s³uchaczy przekazywanie s³owa Bo¿ego, wymaga znacznie gruntowniejszego przygotowania ni¿ ich czytanie.









[size=16]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]

[Hamlet]

REGUÂŁA XV – wymowa


Staranna wymowa u³atwia s³uchaczom zrozumienie i przyjêcie tekstu oraz sprawia wra¿enie, ¿e lektor bierze go na serio i powa¿nie traktuje funkcjê, któr¹ wype³nia. Z drugiej strony, wymowa nie mo¿e posiadaÌ ¿adnego zak³ócaj¹cego obci¹¿enia; powinna byÌ wolna od wszelkiej sztucznoœci i zmanierowania; nie mo¿e te¿ byÌ zniekszta³cona przez gwarowe nalecia³oœci, indywidualne maniery, neologizmy czy b³êdy.



REGUÂŁA XVI - mikrofon

Korzystanie z mikrofonu i aparatury nagÂłaÂśniajÂącej rĂłwnieÂż wymaga pewnych umiejĂŞtnoÂści, ktĂłrych trzeba siĂŞ nauczyĂŚ. Ta bardzo wraÂżliwa i czuÂła aparatura techniczna musi byĂŚ uÂżywana rozsÂądnie i z wielkÂą delikatnoÂściÂą. W przeciwnym wypadku bardziej przeszkadza niÂż pomaga.
PrawidÂłowo skonstruowane i zbudowane wnĂŞtrze koÂścioÂła jest akustycznie dostosowane do mowy i Âśpiewu, i dziaÂła jak wzmacniacz.

Uwzglêdniaj¹c nowoczesne rozwi¹zania architektoniczne i wykorzystuj¹c odpowiednie materia³y budowlane, mo¿na siê obejœÌ bez jakiejkolwiek aparatury nag³aœniaj¹cej. Jednak¿e w niektórych nowoczesnych koœcio³ach, budowanych z ceg³y lub betonu, zastosowanie wzmacniacza i mikrofonu wydaje siê byÌ wprost niezbêdne. Dzieje siê tak dlatego, ¿e we wnêtrzach tych, wysokie tony nadaj¹ce mowie ludzkiej jasnoœÌ i zrozumia³oœÌ, zostaj¹ - mówi¹c najdos³owniej - po³kniête. Œpiewanie w takich koœcio³ach staje siê wielk¹ udrêk¹, natomiast zrozumienie mowy niewyobra¿alnie trudne.

Nowoczesna elektronika dostarcza coraz lepsze urzÂądzenia wzmacniajÂące, ktĂłre rozwiÂązujÂą tego typu trudnoÂści. WzmacniajÂą one zakres wysokoÂści tonu w pomieszczeniach koÂścielnych, w ktĂłrych same z siebie nie mogÂą byĂŚ wzmocnione albo sÂą wrĂŞcz stÂłumione.

 Tego typu urzÂądzenie skÂłada siĂŞ z trzech elementĂłw: jednego lub wiĂŞcej mikrofonĂłw, wzmacniacza i jednego lub wiĂŞcej gÂłoÂśnikĂłw.
Mikrofon jest bardzo delikatnym i wra¿liwym urz¹dzeniem, które rejestruje dos³ownie wszystko i przez wzmacniacz przenosi dalej. Rejestruje tak¿e to czego ludzkie ucho umyœlnie albo te¿ przez nieuwagê nie dos³yszy: ka¿dy g³êboki oddech, ka¿dy b³¹d jêzykowy, ka¿de dialektyczne zabarwienie jêzykowe, seplenienie, ka¿dy szelest towarzysz¹cy przewracaniu stronicy.

Nie nale¿y mieÌ ust zbyt blisko mikrofonu, ale w odleg³oœci ok. 10-20 cm. Wówczas mo¿na us³yszeÌ naturalny, a nie zniekszta³cony g³os lektora. PamiêtaÌ nale¿y, ¿e przy wypowiadaniu tzw. spó³g³osek wybuchowych (p, b) mo¿na uzyskaÌ efekt "buchniêcia" w mikrofon, który zarówno rozprasza wiernych jak i nie pozwala zrozumieÌ nastêpnych s³ów czytania (przez efekt pog³osu).

Jeszcze przed rozpoczêciem celebracji liturgicznej nale¿y mikrofon ustawiÌ na odpowiedni¹ wysokoœÌ, tak, aby unikn¹Ì manipulacji nim podczas liturgii, co wywo³uje ha³as i rozprasza s³uchaczy, tak¿e wzrokowo.
TekstĂłw, ktĂłrymi wierni modlÂą siĂŞ wspĂłlnie (np. ChwaÂła na wysokoÂści Bogu, WierzĂŞ w Boga), nie powinno siĂŞ odmawiaĂŚ razem z nimi przez mikrofon, zagÂłusza to bowiem i przeszkadza modlitwie wiernych.
Z tego samego powodu nie powinno siê wraz z innymi œpiewaÌ pieœni przez mikrofon. Albo rezygnuje siê wtedy ze œpiewania, albo nale¿y siê cofn¹Ì o jeden krok. Do mikrofonu nale¿y mówiÌ spokojnie i niezbyt g³oœno, tak jak mówi siê w domu przy stole.

Gdy wszystko zostanie wykonane...

Gdy wszystkie te reguÂły zostanÂą dokÂładnie przyjĂŞte, wĂłwczas moÂżna byĂŚ pewnym, Âże bĂŞdzie siĂŞ swojÂą posÂługĂŞ lektora peÂłniĂŚ poprawnie.












[size=18]wiĂŞcej fotek w galerii :

http://www.orator.fora.pl/viewimage.php?i=112[/size]

[size=18]kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size]

[Hamlet]

[size=16] Warsztaty dla lektorĂłw
~~~~~~~~~~~~~~~~


WÂładysÂław Pitak - aktor i logopeda w jednej osobie w czasie warsztatĂłw lektorskich w KoÂłobrzegu

~~~~~~~~~~~~~~~~

kontakt w sprawie szkoleĂą:

biuro@logos.dt.pl
tel.94-340-60-06[/size][/b]

[Ad]

Warsztaty dla lektorĂłw

http://www.naszaklasa.darmowefora.pl/index.php?topic=169.0

   
   http://www.orator.fora.pl/szkolenia,3/diecezjalne-warsztaty-dla-lektorow,32.html
.

Warsztaty dla lektorĂłw w obiektywie "GoÂścia Niedzielnego" - SÂłuÂżba ...
3 Gru 2009 ... Warsztaty dla lektorĂłw w obiektywie "GoÂścia Niedzielnego" - SÂłuÂżba Liturgiczna - ArtykuÂły, Warsztaty dla lektorĂłw w obiektywie "GoÂścia Niedzielnego"
www.mlodzi.koszalin.opoka.org.pl/modules/news/article.php?storyid... - Kopia
.

S³u¿ba Liturgiczna - Diecezjalna Liga Ministrancka - Pó³fina³y ...
Warsztaty dla lektorów, którzy podczas nabo¿eùstw odczytuj¹ S³owo Bo¿e zgromadzi³y w Oœrodku Charytatywnym pw. Anio³ów Stró¿ów w Ko³obrzegu prawie 80 ...
www.mlodzi.koszalin.opoka.org.pl/modules/.../index.php?...
.
Warsztaty dla lektorĂłw - psychoterapia czy farmakoterapia? A moÂże ...
kontakt w sprawie szkoleĂą: biuro@logos.dt.pl tel.94-340-60-06 Warsztaty dla lektorĂłw, ktĂłrzy podczas naboÂżeĂąstw odczytujÂą SÂłowo BoÂże zgromadziÂły w OÂśrodku ...
www.psychoterapia.pun.pl/viewtopic.php?id=96
.

[9899]

G£OWA DO GÓRY - BÊDZIE DOBRZE
ChodÂź na  stronĂŞ:
http://www.logos.dt.pl/oferty








PÂłyty dvd z rellaksacjÂą progresywnÂą Jacobsona i treningiem autogennym Schultza
w wykonaniu pierwszego zawodowego muzykoterapety na Pomorzu Âśrodkowym WÂładysÂława Pitaka

zamĂłwienia:
tel.94-340-60-06
tel.600-809-254
biuro@logos.dt.pl

[55555]

.
[size=24]Koszalin.
Cukrzyca nie boli TYLKO po cichu zabija.[/size]
[size=18]>>>>
http://www.logos.pomorze.pl/glikemia
Multimedialny portal edukacyjno- terapeutyczny. [/size]

>>>>> Cukrzyca jest chorobÂą, na ktĂłrÂą zapadajÂą ludzie w kaÂżdym wieku. Nieleczona moÂże byĂŚ przyczynÂą wielu schorzeĂą np. utraty wzroku, miaÂżdÂżycy czy niewydolnoÂści nerek.

>>>>> Cukrzyca jest chorobÂą spoÂłecznÂą o charakterze psychosomatycznym. Gdy nasz mĂłzg odbierze sygnaÂł o zagroÂżeniu, do organizmu zostajÂą uwolnione pewne hormony i specyficzne substancje chemiczne. One uaktywniajÂą z kolei niektĂłre organy i narzÂądy organizmu. Wtedy to wÂłaÂśnie zachodzÂą reakcje, ktĂłre powodujÂą typowe objawy stresu, ale stawiajÂą rĂłwnieÂż organizm w stan gotowoÂści.

>>>>> A co dzieje siĂŞ wtedy w naszej psychice?

>>>>> NajczĂŞÂściej czujemy niepokĂłj, gniew, strach, przeraÂżenie. W gÂłowie mamy pustkĂŞ, nie moÂżemy siĂŞ na niczym skoncentrowaĂŚ. MogÂą pojawiĂŚ siĂŞ kÂłopoty ze snem, trudnoÂści w podejmowaniu decyzji. CzĂŞsto dopada nas poczucie bezradnoÂści.

Chwytamy siê ró¿nych , czêsto szkodliwych dla organizmu, sposobów ³agodzenia stresu. Wpadamy w na³ogi, uzale¿nienia, uprzedzenia, fobie i depresje, a rezultatem somatycznym jest uszkodzenie uk³adów i narz¹dów decyduj¹cych o funkcjach ¿yciowych cz³owieka.


>>>>> W naszym portalu znajdziesz porady lekarzy specjalistĂłw, adresy gabinetĂłw diabetologicznych, daty i godziny spotkaĂą z lekarzami, dietetykami i psychoterapeutami, ktĂłre odbywajÂą siĂŞ w Koszalinie oraz na terenie powiatu koszaliĂąskiego i woj. zachodniopomorskiego.

>>>>> Najciekawsze sÂą jednak fotoreportaÂże i videorelakcje z ciekawych spotkaĂą i akcji diagnostyczno-terapeutycznych dla osĂłb chorych na cukrzycĂŞ, ktĂłre regularne sÂą umieszczane na naszej stronie w internecie.

[size=18] >>>>> Masz problemy z cukrzycÂą ?
OdwiedÂź naszÂą stronĂŞ, poznaj swojÂą chorobĂŞ i przyjdÂź do nas.
>>>>
http://www.logos.pomorze.pl/glikemia
.[/size]

[270757]

Trening autogenny wg Schultza; autor: WÂładysÂław Pitak - YouTube
► 3:08► 3:08
www.youtube.com/watch?v=cqQTfQYO9_g
l
·   /search?safe=off&biw=986&bih=625&q=related:www.youtube.com/watch%3Fv%3DcqQTfQYO9_g+W.+pitak&tbo=1&sa=X&ei=wPvQUq64D7HT7AbdrIHAAw&ved=0CD8QHzAD
30 wrz 2011 - PrzesÂłany przez: tatpitakGdy nasz mĂłzg odbierze sygnaÂł o zagroÂżeniu, do organizmu zostajÂą uwolnione pewne hormony i ...

PrzesÂłano 30 wrz 2011
Gdy nasz mĂłzg odbierze sygnaÂł o zagroÂżeniu, do organizmu zostajÂą uwolnione pewne hormony i specyficzne substancje chemiczne. One uaktywniajÂą z kolei niektĂłre organy i narzÂądy organizmu. Wtedy to wÂłaÂśnie zachodzÂą reakcje, ktĂłre powodujÂą typowe objawy stresu, ale stawiajÂą rĂłwnieÂż organizm w stan gotowoÂści.

A co dzieje siĂŞ wtedy w naszej psychice? NajczĂŞÂściej czujemy niepokĂłj, gniew, strach, przeraÂżenie. W gÂłowie mamy pustkĂŞ, nie moÂżemy siĂŞ na niczym skoncentrowaĂŚ. MogÂą pojawiĂŚ siĂŞ kÂłopoty ze snem, trudnoÂści w podejmowaniu decyzji. CzĂŞsto dopada nas poczucie bezradnoÂści.

WiêkszoœÌ tych psychicznych reakcji na stres to zdecydowanie przykre doznania. Próbujemy unikn¹Ì stresuj¹cych sytuacji, niestety, nie mo¿emy uciec przed w³asnym organizmem, który prêdzej czy póŸniej stres odreaguje. Dlatego warto nauczyÌ siê tego, jak radziÌ sobie ze stresem.

Ze stresem nie ma ÂżartĂłw. MoÂżna go jednak nieco opanowaĂŚ.

http://www.youtube.com/watch?v=cqQTfQYO9_g